W badaniu USG trzustka, jako narząd miąższowy, w zdrowej postaci ma strukturę drobnoziarnistą. W zależności od budowy osobniczej dystrybucja objętości miąższu w trzustce jest różnorodna; u części osób więcej miąższu znajdzie się w głowie, u kogo innego w trzonie lub w ogonie. Z tego względu zbieranie wymiarów trzustki nie ma w większości przypadków uzasadnionego sensu, o czym jeszcze będzie mowa.
Wraz z wiekiem trzustka podlega naturalnemu procesowi degeneracyjnemu, jak wszystkie narządy, co przejawia się w obrazie sonograficznym trzustki jako stopniowe zwiększanie jej względnej echogeniczności, zwiększanie gruboziarnistości i zwiększenie ilości ech linijnych. Naturalne zmiany wsteczne odpowiedzialne za ewolucję obrazu trzustki to proces stłuszczeniowy i zwłóknienie. W przypadku przebytych procesów zapalnych dodatkowo obserwowane mogą być mniejsze lub większe zwapnienia, ścieńczenienie miąższu, poszerzenie przewodu trzustkowego (zwykle równomierne), zmiana zarysu narządu na nierówny, a w zaawansowanych przypadkach także torbiele rzekome.
Najczęstszą przyczyną nienaturalnej, przyspieszonej degeneracji miąższu trzustki są czynniki toksyczne, w domyśle alkohol, a także przewlekła dieta wysokoenergetyczna oraz przebyte zapalenia trzustki, np. w przebiegu kamicy żółciowej.
Uszkodzenie miąższu trzustki wiąże się z jej niewydolnością wewnątrzwydzielniczą i zewnątrzwydzielniczą. Rezultatem tej pierwszej jest zaburzenie gospodarki węglowodanowej i potencjalnie cukrzyca; a tej drugiej zespół złego wchłaniania i wzdęcia brzucha. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym cukrzycy, który zaobserwować można w USG jamy brzusznej jest otłuszczenie wisceralne. W przypadku przewlekłej choroby trzustki szukać należy również cech powikłań cukrzycy w innych narządach wewnętrznych, w szczególności miażdżycy i tętniaków tętnic wewnątrzbrzusznych; sonograficznych cech niewydolności nerek, które omówione są w innym artykule; czy cech gastroparezy. Na załączonych skanach przedstawione są różne formy zmian wstecznych trzustki.
Autor: Tomasz Szczepański MD
Dla lekarzy KURS USG OBSZARU BRZUCHA >
Gdzie wykonać BADANIE USG JAMY BRZUSZNEJ >
Zawartość serwisu cedum.pl jest chroniona prawem autorskim.
