Badając w USG tętnice dogłowowe sporadycznie napotkać można warianty przebiegu naczyń w postaci zakrętów (ang. kinking) i pętli (ang. coiling); zwykle w obrębie tętnic szyjnych wewnętrznych (ICA) i kręgowych (VERT). Warianty te częściej spotykane są u kobiet, w wieku podeszłym oraz u osób chorujących długotrwale na nadciśnienie tętnicze. Jedna z analiz angiogramów (Weibel and Fields) wykazała występowanie kinkingu u 5% i coilingu u 6% pacjentów poddawanych badaniu angiograficznemu.
Patogeneza pojawienia się kinkingu i coilingu może mieć źródła w zaburzeniach organogenezy w okresie embrionalnym, a w wieku podeszłym w fizjologicznym obniżaniu się wzrostu oraz w degeneracji struktury naczyń związanej z podwyższonym ciśnieniem tętniczym.
W większości przypadków opisane warianty rozwojowe nie są związane z jakimikolwiek objawami niedokrwiennymi mózgu. Jedynie w pojedynczych przypadkach opisano i wykazano związek z zawrotami głowy czy objawami niedokrwiennymi.
Ewentualne niedokrwienne objawy neurologiczne mogą być związane z potencjalną obecnością w zniekształconych naczyniach blaszek miażdżycowych będących źródłem materiału zatorowego albo ze współwystępowaniem niewydolności koła Willisa w mózgu lub z jednoczasowym występowaniem istotnych zwężeń w innych tętnicach domózgowych.
W przypadku wykazania w/w wariantów przebiegu naczyń warto wykonać ostrożną próbę czynnościową ze zmiennymi ułożeniami głowy w celu oceny, czy ewentualne przygięcie naczynia i zmiana przepływu krwi wywoła skutek w postaci subiektywnych lub obiektywnych objawów klinicznych. W praktyce autora niniejszego artykułu opisane próby czynnościowe zawsze okazywały się negatywne.
Ocena zmiany profilu przepływu w ramach próby czynnościowej winna być wykonana nie tylko w miejscu kinkingu lub coilingu, lecz przede wszystkim obwodowo do tychże wariantów anatomicznych, tj. w dystalnej części ICA i w obrębie tętnicy wewnątrzczaszkowej, np. środkowej mózgu (MCA) w ramach dopplerowskiego badania transkranialnego TCCD.
Celem dystalnej oceny profilu przepływu jest wykazanie ewentualnego wytracenia energii i/lub objętości przepływu przy zaistnieniu istotnego zwężenia w przygiętym naczyniu. Cechą świadczącą o znaczącym wytraceniu energii przepływu jest np. wydłużenie czasu akceleracji na wstępującym ramieniu profilu tętniczego.
Obszary kinkingu oraz coilingu zawsze należy sprawdzić pod kątem obecności w nich blaszek miażdżycowych i oceny ich charakterystyki. Jak wiadomo blaszki miażdżycowe najłatwiej powstają w miejscach nielinearnego przepływu krwi, a mogą być źródłem materiału zatorowego, w szczególności blaszki o wysokiej zawartości lipidów oraz blaszki z owrzodzeniami.
Autor: Tomasz Szczepański MD
Dla lekarzy KURS USG DOPPLER ŻYŁ I TĘTNIC >
Gdzie wykonać BADANIE USG DOPPLER TĘTNIC >
Zawartość serwisu cedum.pl jest chroniona prawem autorskim.
